Dysleksja to specyficzne trudności przejawiające się w czytaniu i pisaniu. Wpływają one na funkcjonowanie ucznia i jego postępy w nauce szkolnej. Nie wynika ona z zaniedbań środowiskowych czy dydaktycznych, jest zaburzeniem neurorozwojowym, Powiązana jest z problemami językowymi i komunikacyjnymi. Dyslektycy wykazują zaburzenia percepcji wzrokowej, percepcji fonologicznej (słuchowej) lub obu na raz. W związku z tym nauka języka ojczystego często stanowi dla nich ogromną trudność. Tym bardziej przyswajanie wiedzy z języka angielskiego czy niemieckiego może okazać się wyzwaniem. Jednak dysleksja nie przekreśla możliwości nauczenia się języków obcych!
Dyslektycy wykazują się ogromnymi zdolnościami w obszarze twórczości. Ujawniają zwiększone zaangażowanie emocjonalne, myślą obrazowo i intuicyjnie. Te umiejętności warto wykorzystać, aby nauka języka obcego była możliwa, efektywna i przyjemna.
Osoby z dysleksją posługują się polisensorycznym sposobem myślenia i postrzegania. Istotne jest, aby uczeń z dysleksją przy przyswajaniu wiedzy korzystał z różnych zmysłów. Dyslektyk podczas nauki języka obcego może słuchać słówek, ale także powtarzać je na głos. Przy tym może modulować głosem, powtarzać sformułowania szeptem i bardzo głośno. Może czytać nowe słówka szybko jak spiker radiowy, ale i piskliwym czy mocno basowym tonem. Ważne jest także, aby układał zdania, dialogi z nowymi słówkami, a następnie odgrywał scenki. Może wówczas “grać” w scence kilka roli jednocześnie lub poprosić o pomoc domowników. Ważne jest, aby dziecko zaangażować do działania. Wówczas nauka stanie się zabawą i będzie atrakcyjna. Warto pamiętać, że dzieci dyslektyczne potrzebują więcej czasu na przyswojenie materiału. W związku z tym w procesie nauki sprzyjać im będzie cierpliwość i wyrozumiałość opiekunów.
Kolejną metodą na zaangażowanie wielu zmysłów w naukę jest pisanie obcych słówek różnymi stylami. Można zapisywać nowości wielkimi literami, małymi, różnymi kolorami, na różnego rodzaju karteczkach… . Ciekawym pomysłem jest podpisanie przedmiotów w domu w języku obcym. Uczeń na małych karteczkach zapisuje słowo w języku obcym np. “bed” i przykleja je na stałe na danym przedmiocie (w tym przypadku na łóżku). Wówczas na każdym kroku dziecko będzie miało styczność z nowymi słówkami. W przypadku dyslektyków szczególnie ważne są częste powtórki, które w tej metodzie dzieją się spontanicznie.
U dzieci z dysleksją nie można zapominać o ruchu. Dziecko może przyswajać nowo poznane słówka na stojąco, w różnych pozycjach czy nawet chodząc i “pisząc” je palcem w powietrzu. Może także palcem “zapisywać” nowo słówko na dłoni czy przedramieniu – jak bardzo angażuje to zmysły dziecka! Ważne jest, aby w trakcie nauki dziecko korzystało z wizualizacji – wyobrażało sobie to o czym się uczy. Poznając słowo w języku angielskim “book” (książka) może w swojej wyobraźni “widzieć ten przedmiot”. Może także podejść i dotknąć książki, którą ma w domu. Dyslektyka w procesie nauki wspomagać będą także stworzone przez niego rysunki, mapy, schematy obrazujące przyswajany materiał. Ważne, aby sam był zaangażowanych w ich tworzenie.
Kolejną propozycją dla dziecka z dysleksją jest tworzenie skojarzeń. Jest to jedna z efektywnych metod nauki. Przykładowo “table” w języku angielskim oznacza “stół”. Słowo “table” kojarzy się z tabletem. Dziecko może wyobrazić sobie tablet leżący na stole albo “widzieć” oczami wyobraźni duży tablet tworzący stół. Istotne jest, aby zachęcać dziecko z trudnościami w nauce do wykorzystywania wyobraźni i budowania skojarzeń. Dzieci z dysleksją są bardzo kreatywne. Posługują się obrazami, które przepływają przez ich świadomość z prędkością trzydziestu dwóch na sekundę! Warto zachęcić ucznia do posługiwania się wyobraźnią, a kiedy już nauczy się nią posługiwać, to z pewnością swoimi pomysłami nie raz zaskoczy najbliższych.
Należy także pamiętać o tym, że dla dyslektyka ważne jest otoczenie podczas nauki. Wskazane jest przestrzegać zasady pustego biurka i pustej ściany za nim. Każdy niepotrzebny przedmiot może rozpraszać dziecko z trudnościami w nauce.
Istotne jest wprowadzać nowe metod nauki, jednak zawsze należy uwzględnić indywidualne potrzeby, preferencje i możliwość danego dziecka. Proces nauki dyslektyka zdecydowanie różni się od procesu przyswajania wiedzy innych uczniów. Jednak warto pokazać dziecku, że język obcy można polubić, szczególnie kiedy nauce towarzyszy świetna zabawa!
Bibliografia:
- Jaworska, M. (2018). Nauczanie i uczenie się języków obcych młodzieży z dysleksją. Impuls.
- Misztal, B. (2015). Bawić się słowami, czyli jak uczyć języka ojczystego i obcego dzieci z dysleksją rozwojową. Dydaktyka Polonistyczna, 1(10).
- https://www.ptd.edu.pl/cotojest.html
- http://cloud-c.edupage.org/cloud/DYKTANDO_W_10_PUNKTACH.pdf?z%3AbZcFCC0jyzXDBoL%2B2R663OmCwWsMupm4dhvNe%2F2Rt%2BMCwNAeKIZ72mu2CdzyDbtM